Urządzenia sterujące przepływem wody stanowią liczną grupę, która znajduje swoje zastosowania w instalacja wodnych w firmach wodociągowych oraz w oczyszczalniach ścieków, a także w innych zakładach wykorzystujących w swoich instalacjach przepływ wody. Zasuwy odcinające dopływ, mieszacze, turbiny wewnątrz rur czy zaworu kulowe to tylko niektóre z elementów tej rodziny. Bardzo duże zastosowanie w sterowaniu przepływem wody mają wszelkiego rodzaju zawory odcinające, a szczególnie jeden z nich.
Zawór grzybkowy do instalacji
Odcinać wodę w rurze można na wiele sposobów, wykorzystując na przykład zasuwy nożowe a także często stosowane na małych średnicach rur zawory kulowe. Każdy jednak na pewno zna lub widział nawet w swoim domu pokrętło na rurze, które nosi nazwę zaworu grzybkowego. Nazwa tego elementu nie jest przypadkowa, gdyż typowe zawory grzybkowe do instalacji wodnych mają kształt kapelusza grzyba, a konkretnie właśnie pokrętło, którym reguluje się przepływ. Właśnie to pokrętło stanowi o sukcesie i wszystkich zastosowaniach tego zaworu. Dzięki konstrukcji opartej na śrubie docisk na siłę przepływającej wody jest znaczny dlatego tego typu pokrętło sprawdza się doskonale także w większych instalacjach, gdzie przekroje rur dochodzą już nawet do kilkudziesięciu centymetrów. Zamknięcie zaworu grzybkowego na takiej rurze nie stanowi dużego wyzwania, gdyż siła przyłożona do kręcenia pokrętłem jest znikoma i poradzi sobie z tym jedna dorosła osoba. Sposób zamknięcia takiego zaworu sprawia, że wysokość jego dokręcenia wpływa na przekrój otworu przez który przepływa woda. Nie trzeba jej całkowicie zamknąć a można tylko ograniczyć i to dość precyzyjnie ze względu na skok śruby. Ta właściwość wykorzystuje zaworu grzybkowe w automatyce, gdzie w miejscu grzybka montowany jest serwomotor, który w sposób automatyczny steruje przepływem wody przez cały system. Dzięki temu, że siła którą trzeba przyłożyć jest niewielka nie ma konieczności stosowania dużych i mocnych serwomotorów co ogranicza koszty elementów systemu automatycznego. Zawory grzybkowe są także bardzo niezawodne, i często w mniejszym stopniu ulegają awarii niż zawory kulowe i zasuwy.
O popularności i bezawaryjności tych zaworów świadczy też fakt, że na pewno każdy ma taki typ zaworu jako główny zawór odcinający dopływ wody do domu lub mieszkania. Nawet w starych instalacjach w budynkach sprzed kilku dekad można jeszcze spotkać te zawory, które pracują przez tyle lat aż do dzisiaj i nie uległy przez ten czas awarii doskonale sprawdzając się także teraz.
